Uit het kwartier Peelland.
Heemkronijk jaar:1971, jaargang:10, nummer:2, blz.30 -31
Uit het Kwartier Peelland
door: A.F.N. van Asten
In het G.A. Archief te Heeze bevindt zich een afschrift uit 1648 van een rondschrijven door Cornelis Musch ter ordonnantie van de Staten Generaal te Den Haag, aan "De Edele Erentfesten vromen onsen lieven getrouwen Cornelis Proeningh, Schouteth des Quartier van Peellant“.
In dit schrijven dat ook aan de drie "hoodtschoutetten" van de andere kwartieren is gericht, wordt aan Proeningh verzocht om ten spoedigste een lijst te zenden met de namen en verblijfplaatsen van alle gewezen paapse pastoors binnen het kwartier die aldaar vaste woonplaats gehad hebben en dienst gedaan, verder ook de kapelaans en de mispriesters die van andere orden waren gekomen om dienst te doen," alsoo wij gemeint sijn ende geresolveert bliiven te beraemen, oock te voltrecken, een voet, ordre en reglementt nopende het onderhout van de ghewesen paepse geestelickheyt in de meyerye............. waermede eyndigende bevelen U in Godes protextie, in Den Hage den 28 november 1648".
Onder leiding van Philips Amants en Jan Abrahams beiden inwoners van Leende en schepenen der heerlijkheid Heeze-Leende, had er op 11-7-1655 een vergadering te Leende plaats met alle borgemeesters, kerkmeesters en armmmesters, kortom het corpus van Leende.
Zij kozen op die vergadering drie personen om voor Leende de belangen te behartigen op een vergadering van het kwartier Peelland. Ze machtigden daarvoor:
1. De Heer Pieter Lus, oud-president der stad ‘s-Hertogenbosch en thans drossaard der heerlijkheid Heeze-Leende.
2. Geeraert Bartels, tegenwoordig borgemeester van Leende. Deze Geeraert Bartels heette
voluit: Gerardus zoon van Bartholomeus Beerenbroeck. Hij was rond 1605 geb. en te Leende gehuwd met Elisabeth de Weert. Gerard overleed te Leende op 9-10-1679, 'n viertal kinderen nalatend.
3. Frans Hendrik Pompen, oud-schepen uit Leende, geboren te Leende 6-7-1610.
Deze drie personen zouden namens Leende, "zich vervoeghen ende transporteren binnen den dorpe ofte heerlijcheiit van Nuenen op maendach den twelfsten deses, op de vergaderingh des Quartiers van Peelant, aldaar door den Heere Joncker Cornelis Proeninx, geseght Deventer, Schouteth des voorsr. Quartiers vuyt geschreven nopende de subdivisie van de onderlinghe dorpen ende plaetsen in Peelandt inde alsnoch belastinghe ende continuatie mitsgaders d'augmentatie van redemprie in plaetse van redemptie en coningxbeede ter somme van hondert duysent ende acht hondert guldens, den voorsr. quartier voor henne quote van sessendertich int hondert, in de somme van twee hondert ende tachtentich duysent gulden over de Meyerije van ‘s-Hertogenbosch .......... .."
Tegenwoordig zou men zeggen: Namens Leende gingen zij op maandag 12 juli 1655 te Nuenen de vergadering van het Kwatrier Peelland bijwonen. Deze vergadering was uitgeschreven door de kwatrierschout Cornelis Proeninx van Deventer. Er zou gesproken worden over invoering van nieuwe belastingen inplaats van verpondingen en wel zo lang tot de kohieren van de verpondingen weer in orde en opnieuw opgemaakt zijn. Dat het Kwartier Peelland het grootste van de vier was bleek mede door de 36% van 280.000 gld. die voor Peelland berekend waren. Aldus de verkorte inhoud van dat stuk.
(RA Heeze R 78; stuk in map 17; d.d. 11-7-1655.)