Boedelbeschrijving uit 1691.

Heemkronijk jaar:1976, jaargang:15, nummer:3+4, blz.55 -57 

BOEDELBESCHRIJVING UIT 1691

door: A.F.N. van Asten

 
Anthonis Jan Coolen is op 27 juni 1645 te Leende gedoopt als zoon van Jan Wouter Coolen en Maria Jacob Dielis, beide laatsten Jan en Maria waren op 21 juni 1634 voor de pastoor van Leende gehuwd. (RA Leende 2) Anthonis Coolen huwde vóór 1685 met Elisabeth dochter van Jan Aert Coppen, haar vader woonde rond 1640 in Heeze bij de kerk en had daar tevens een brouwhuis. Anthonis en Elisabeth vestigden zich te Heeze op de Ven en maakten aldaar op 28 febr. 1687 hun testament waarna Elisabeth vrij spoedig overleed. Anthonis Coolen hertrouwde, op 4 dec. 1690 maakte hij voor de schepenen met zijn toekomstige bruid hun huwelijksvoorwaarden en op 16 dec. 1690 hertrouwde hij voor de pastoor te Leende met Jenneke Verbiesen. Deze Jenneke was op 7 april 1661 te Leende gedoopt en aldaar op 15 juli 1750 overleden. Ze was een dochter van Anthonis Wouter Verbiesen en Allegonda Willem Engelen dochter. Anthonis Verbiesen was jaren schepen in Leende, hij overleed op 1 januari 1684 terwijl zijn vrouw Allegonda hem op 29 april 1686 volgde. Doordat Anthonis Coolen hertrouwde, was hij verplicht om vooral voor zijn kinderen uit zijn eerste huwelijk met Elisabeth, een inventaris te laten maken van al de goederen die er waren na haar overlijden. Deze inventaris heeft Anthonis op 27 maart 1691 voor de schepenen te Heeze laten maken. In de Heezer schepenprotokollen zijn vele inventarissen te vinden. We hebben er die van Anthonis Coolen uitgenomen en laten hem hierna in zijn geheel volgen. We vinden deze belangrijk, vooral door de vermelding van zowel interessante namen als voorwerpen uit het huishouden; het geeft bovendien een goed inzicht in een woninginrichting van een gezin uit Heeze-Leende op het eind van de 18e eeuw. We moeten er echter wel bij opmerken dat het de inventaris van een echtpaar uit Heeze-Leende is, dat veel meer dan 'n gemiddeld inkomen bezat, getuige ook mede de gouden voorwerpen die het wegens de woelige en onveilige tijden te Antwerpen in veiligheid had weten te brengen.

Waarom Antwerpen? Niet zo moeilijk als men weet dat Anthonis uit een familie komt waarvan velen het beroep van vrachtrijder of voerman uitoefenden. Anthonis vader (Jan Wouter Coolen) had met knechten en karren en paarden een vrachtdienst tussen Keulen en Antwerpen onderhouden; bovendien waren Hendrik Coolen, kapelaan op het begijnhof te Turnhout en Jacob Coolen apotheker aldaar, beiden broers van Anthonis. Ook had Anthonis nog een zuster in Antwerpen die aldaar gehuwd was met Daniel Bisschop; verder was er Bartholomeus Coolen uit dezelfde familie, hij voer o.a. in 1702 regelmatig met de postkar van Antwerpen op de stad Weert en woonde in Leende.

Inventaris van alsulcke goederen als Anthonis Jan Coolen in houwelijck gehadt hebbende Elisabeth Jan Coppen zijn eerste gewesene huysvrouwe gehadt heeft bij het leven ende affsterven van deselve sijne gewesene huysvrouw.

-  een bedde metten hooftpelu en deken, hebbende het bedde cleyn streepen;                   

-  een bedde met een hooftpelu met groote streepen, twee kussens en een deecken;

-  alnoch drie beddekens met groote streepen met henne hooftpeluen en drie groene deeckens met twee slaepkussens;

-  twaelff paer slaeplaeckens daer onder een paer met binnen wercken;

-  vijfthien stuck oorfluwijnen;

-  achtentwintich servietten sijnde altesamen pellwerck;

-  vier pelle handdoecken, sess en dertich vrouwen hemden;

-  drie pelle taeffellaeckens met een lynden, drie witte voorschooten;

-  derthien kosen en veerthien bandekens daer onder;

-  negendertich tipmuttsen, vijff baten met een wit booven sijen lijffken;

-   een dobbelen craegh, twee witte lijnden lijfkens;

-   eenen swarten groff grijnen voorschoot;

-   eenen swarten stoffen schoort met een lijfken;

-  eenen swarten kemelsharen tabbert;

-  eenen grouwen stoffen en coleuren rock;

-  twee handtijsers, een vierschup en een tangh, al met copere knoppen;

-  twee bedpannen, eenen coperen doorslach, vijff handtketels met eenen koeyketel;

-  eenen mittalen vijsel metten stamper, een copersijgh, caufoir, blaecker met een cleijn mittalen laboir en twee schuimspanen;

-  twee halen, een brantijser en een tangh;

-  drie tinnen pispotten, seven tinnen kompkens, twelff tinnen taeffelborden en achtien tinnen schotelen soo groote als cleyne;

-   eenen mosterpoth, twee tinnen soutvaten, een tinnen pint, halff pint, een halff maetjen met eenen blecken trechter;

-  een tinne wijnpint, twee tinnen en drie mittalen kandelaers met eenen spiegel;

-  eenen cleijnen ijseren waeghboom met negenthien pont gewicht soo van ijser als loot;

-   eenen rootijser, eenen rieck, een hack, twee bijlen en twee copere lampen;