Het einde van het benificie van de Sint Janskapel te Leenderstrijp.
Heemkronijk jaar:1977, jaargang:15, nummer:2-4, blz.35 -36
HET EINDE VAN HET BENEFICIE VAN DE SINT JANSKAPEL TE LEENDERSTRIJP
door: M. Verhagen-van Draanen
Palmzondag 1974 was een historische dag voor de geschiedenis van de Sint Janskapel te Leende. Op deze dag verzocht Mr. H.N.C. baron van Tuyll van Serooskerken het ministerie van onderwijs opdracht te geven aan de dienst der Domeinen te Helmond, de inkomsten uit het beneficie van de Sint Janskapel, voortaan uit te keren aan de pastoor van Leende. (1)
Bij resolutie van het departement van Binnenlandse Zaken van 18 maart 1848 werd dit beneficie toegekend aan de heer van de heerlijkheid Heeze-Leende. (2)
Weliswaar heeft Mr. H.N.C. van Tuyll van Serooskerken nooit gebruik gemaakt van de inkomsten van dit beneficie; hij was als erfgenaam van Samuel John, baron van Tuyll van Serooskerken, na diens overlijden, daartoe wel gerechtigd. Er vond door de staat dus geen uitkering meer plaats.
Een ieder die de geschiedenis van de kapel lief heeft, was blij met dit besluit op Palm zondag 1974. Zij het in gewijzigde vorm, een oude traditie rondom de Sint Janskapel zou in ere hersteld worden!
De pastoor zou als beneficiant eenmaal per jaar om en nabij de kapel een H. Mis lezen en de inkomsten gebruiken voor het onderhoud van de kapel.
Helaas, ons huidige Ministerie van Financiën schijnt weinig belang te hechten aan oude tradities! Bij wet van 30 oktober 1974, in werking getreden op 23 december 1974, zijn regelingen getroffen tot beëindiging van het door de dienst der domeinen over praebende, ook wel vicarieën genaamd, uit te oefenen beheer.
In deze wet is o.a. bepaald dat de Minister van Financiën het bij de dienst der domeinen berustende beheer over vermogens onder de naam vicarieën, beneficiën of praebenden aan een door die Minister van geval tot geval aan te wijzen rechtspersoon zal overdragen, indien de begunstigde een natuurlijke persoon is.
Mede op aanwijzing van Mr. H.N.C. baron van Tuyll van Serooskerken heeft de Staatssekretaris van Financiën bij zijn beschikking van 6 juli 1976, besloten meergenoemd beheer met ingang van 1 oktober 1976 over te dragen aan het kerkbestuur van de parochie Sint Petrus Banden te Leende.
De voor de Staat onveranderlijke last van fl. 75,75, jaarlijks verbonden aan dit beneficie is nu door de Staat met terugwerkende kracht vanaf 1955 als afkoopsom na oktober 1976, overgemaakt aan het Kerkbestuur van de parochie Sint Petrus Banden te Leende. Deze heeft nu het bedrag ad. fl. 1.515,-- op een apart spaarboekje t.n.v. de Sint Janskapel gereserveerd voor het onderhoud van de kapel.
Door de diefstal van de S. Jansschotel (16e eeuw), in december 1975 verdween een schone tastbare herinnering aan de Sint Janskapel van weleer. (3)
Met het beëindigen van dit beneficie verdween helaas een stuk traditie van de Sint Janskapel van weleer!
1. Geschiedenis van Leende; "Dyt Gheyt aen der kyrcken van leendt", uitgave van de stichting Torenfeesten 1974; blz. 121.
2. a.w. blz. 118.
3. Heemkronyk 14de jaargang nrs. 3 en 4, 1976, blz. 48.