Jaspar de beeldsnijder

Heemkronijk jaar:1977, jaargang:15, nummer:2-4, blz.33 -35

JASPAR DE BEELDSNIJDER

door: A.F.N. van Asten

De gildebroeders van Capelle in de Langstraat verklaren in 1540 dat de aan Meester Jaspar den Beeldsnijder uit Den Bosch indertijd een opdracht hadden gegeven om voor de kerk van Capelle "te makene een beelde van onser liever vrouwen in de zonne metter roeden van Jesse".

Op 23 oktober 1540 blijkt Jaspar zijn werkstuk nog niet klaar te hebben en wordt hij daarom voor de schepenen van Den Bosch op het matje geroepen.

Hij moest nu op boete van 50 carolus gld beloven het beeld voor Kerstmis 1540 kant en klaar afgeleverd te hebben (1).

Op 21 januari 1558 (= 1559) zien we in Den Bosch voor de schepenen verschijnen Anneke.

Zij is de weduwe van Jaspar soene wilner Jaspars van Ludick, beeltsnijders".

Deze Anneke is een dochter van wijlen Jan Diericxzoon, ze bekent dat Jan de Louwe, poorter van Den Bosch, aan zijn verplichtingen heeft voldaan. Jan was weduwnaar van Aechtken, een zuster van Anneke en eveneens een dochter van Jan Diericx. Aechtken of Agatha had op 7 dec. 1557 haar testament gemaakt.

Nu is het zeer waarschijnlijk dat Jaspar de beeldsnijder en Jaspar zoon van wijlen Jaspar van Ludick beeldsnijder dezelfde is als Meester Jaspar de beeldsnijder die in 1547 te Den Bosch in de Hinthammerstraat woonde. Hij moet dan uit  Luik afkomstig zijn. (2)

Mannelijke heilige, ca. 1500 (bisschop '?) Eikehout, h. 65 cm. Vermoedelijk werk van de Meester van de heiligenbeelden uit Leende. De rechterhand, mijter en mogelijk andere attributen ontbreken. De voet van het beeld is wat afgebrokkeld en de koperen cabochon op de borst is niet origineel; rug en hoofd zijn gedeeltelijk vernieuwd. De heilige staat met het rechterbeen iets naar voren vanwaar twee plooitjes ontspringen die evenals de plooival aan de linkerzijde als karakteristiek voor het werk van de meester van de heiligenbeelden uit Leende wordt beschouwd. Het beeld werd ongeveer tien jaar geleden in een schuur te Someren gevonden. Thans bij H.L.A.M. van de Ven, handel in antiek en oude kunst, Kapelstraat 40 te Veldhoven.

 

 

 

 

 

 

"Dyt gheyt aen der kyrcken van

Dit klopt dan ook helemaal met het volgende dat we nog maar kort geleden vonden.

Op 8 maart 1559  verschijnen voor de schepenen van Den Bosch twee dochters van wijlen “Jaspar van Marbe des beeldnijders”.

Deze dochters zijn Elisabeth en Anna, de eerste verschijnt met haar voogd en Anna met haar man, Meester Jan Lievens. Hierbij machtigen ze een zekere Meester Jacop Craen, zoon wijlen Arnts Willems van Best anders Craen genoempt en lic. rechten, wonend in de stad Luik, om in hun naam door tussenkomst van de wethouders van die stad, cijnsen, renten, pachten enz. te beuren als hen aangestorven zijn bij de dood van . . . . . . ..

Er staat helaas niet wie dat geweest is. Er is namelijk een regel blanco gebleven!  

‘t Moet wel een bloedverwant zijn, het is voor de hand liggend dat het goederen zijn van Jaspar hun vader die Mabre wordt genoemd, uit Luik afkomstig en die in Den Bosch als beeldsnijder in de Hinthammerstraat gewoond en gewerkt heeft en aldaar vóór 1558 overleden is. (3) 

BRONNEN:

1.         RA Den Bosch R1333;   fol. 25;   d.d.  23.10.1540.

2.         RA Den Bosch R1377;   fol. 70;   d.d.  21.1.1558.Zie eveneens: De Gildetrom, juni 1975; 22 jaargang, afl. 2, op blz. 21 een artikel van K. Vermeeren in dat tijdschrift.

3.         RA Den Bosch R1376;   fol. 165;   d.d.  8.3.1559 of 1558.

 

 

 

Ga terug