Uit de archiefkist nr.1

Heemkronijk jaar:1984, jaargang:23, nummer:1, blz.20- 22

UIT DE ARCHIEFKIST 

door: C.S. Smit

Na de vele moeilijkheden verliep de bouw van de nieuwe kapel gesmeerd, hoewel niet aan de gestelde oplevertermijn werd voldaan:

“Tijdsbepaling.Dadelijk na bekomen goedkeuring der besteding kan de aannemer met het timmerwerk en metselwerk beginnen en zoodanig voortzetten, dat “het gehele werk binnen in de kerk den 15e Oktober 1906 kan worden opgeleverd en de totale oplevering voor of op 1 November 1906 volkomen naar genoegen van der Directie”.

De gehele bouw was gereglementeerd zoals we lezen. B.v.:

Interessant is het al de bewaard gebleven documenten door te lezen en de details te bestuderen. We konden vinden wat al de bijzondere dingen gekost hebben, wie de leveranciers waren of wie de restauraties uitvoerden. Zo vonden we dat J.H. Kever uit Eindhoven de gedenksteen maakte. De steen was een initiatief van Ds. Plooij. Het vergulden kostte f 2,70 per letter. Bij de laatste restauratie toen de gedenksteen in verband met de verwarming verplaatst moest worden ontdekten we dat het de metselaar Janus Beenen was die, in opdracht van Baron van Tuyll, de steen inmetselde. Met sierlijke letters schreef iemand dit achter op de steen.

Het bekende rouwbord werd voor f 50,- door de Eindhovense firma C. de Haan opgeknapt. Op dit rouwbord komen we in een volgende aflevering nog terug.

Een klein drama speelde zich af rond de glas-in-lood ramen. Dit werk was aangenomen door een zekere Pierre Schmit uit Den Bosch. Toen hij zijn werk opleverde ontstond er onenigheid over de afwerking en werd, zoals gebruikelijk, besloten hem niet volledig uit te betalen. De goede man had zich kennelijk verrekend, wat uit de correspondentie met hem blijkt. In 1910 schreef mevrouw Schmit een klaagbrief naar de kerkvoogd waarin ze nederig vraagt het gezin Schmit voor de ondergang te behoeden.

Interessant is ook de geschiedenis van het uurwerk. Op verzoek van de heer W.A. van Vlerken uit Asten, die een studie maakt over de torenuurwerken uit de regio, heb ik alles uit het archief opgeduikeld wat daar betrekking op heeft. Kerkvoogd Baron van Tuyll informeerde bij de firma Eijsbouts in Asten of zij een begroting wilden maken van de  restauratie van het bestaande uurwerk. Eijsbouts stelde echter vast dat het mechanisme zover versleten was dat de prijs van restaureren niet veel onder de prijs van een geheel nieuw uurwerk zou liggen. Besloten werd daarom een nieuw torenuurwerk aan te schaffen. In een brief van januari 1906 van Eijsbouts lezen we:

"Het uurwerk zal na éénmaal opwinden minstens dertig uren kunnen loopen, de gehele uren voluit en de halve uren één slag slaan en op één cijferplaat aan den voorgevel de uren en minuten aanwijzen”.