Sint-Jan Heeze (deel IV; slot)

Heemkronijk jaar:1984, jaargang:23, nummer:1, blz.23- 28

SINT - JAN HEEZE (DEEL IV; SLOT)

door Mr. G.A. Engels

DE  GESCHIEDENIS  VAN EEN  JONGE  PAROCHIE HEEZE BLEEF EEN

De totstandkoming van de parochie Sint-Jan in 1964 had tot gevolg dat de jongste kernen van de gemeente Heeze  --de Weibossen en de Engelse Tuin--  te samen met vanouds bestaande (agrarische) buurtschappen zoals Rul en Kreil een nieuwe kerkelijke eenheid gingen vormen. Enkele jaren later, op 1 augustus 1967, werd in de nieuwe parochie een R.K. basisschool, Bergerhof genaamd, geopend. Annex daaraan verrees in 1969 een R.K. kleuterschool.

Deze ontwikkelingen hebben geen verdere afsplitsingen van het vroegere Heeze tot gevolg gehad, hetgeen overigens ook niet beoogd noch weerhouden werd. Het sociale en culturele gebeuren binnen Heeze  --behoudens kerk en scholen--  bleef zoals het was, zich onder meer manifesterend in een intensief bloeiend verenigingsleven, dat, met al zijn verscheidenheid in doelstelling, toegankelijk bleef voor iedereen

Binnen die geschetste eenheid past ook het kerkbezoek over en weer. Bij het samenstellen van de kerkelijke dienstenrooster door beide parochies wordt (doorgaans in goed overleg) gestreefd naar een harmonisch model, waarin doublures zo mogelijk voorkomen worden. Het aldus pragmatisch samengesteld en aangeboden dienstbetoon vindt z'n weerslag in genoemd over en weer kerken.

De Sint-Martinus trekt Sint-Janparochianen aan en omgekeerd. Het wederkerig kerken wordt overigens door meer factoren beïnvloed. Zo hebben beide kerkgebouwen, modern tegenover klassiek, klein tegenover groot(s), hun aanhangers, terwijl ook variaties in de liturgische verzorging der diensten uitnodigend c.q. afhoudend werken. (Het niet gebonden zijn aan een bepaalde, territoriaal omschreven, parochie sluit overigens aan bij de omschrijving van het instituut parochie in het nieuwe kerkelijk wetboek (1983), waar een parochie gezien wordt als een "gemeenschap van gelovigen", los van territoriale afbakeningen.)

DE  AANKLEDING  VAN  DE  SINT-JAN

Het beperkte middelenbestand bij de totstandkoming van de kerk noopte tot het verlenen van prioriteit aan omvang, technische kwaliteit en dienstbaarheid van het gebouw. Wat de aankleding (de ambiance) betreft, werd volstaan met de voorziening in de meest noodzakelijke behoefte aan paramenten en andere gebruiksgoederen, waaronder het meubilair. Verfraaiing van de kerk, hoezeer ook gewenst, inzonderheid het verkrijgen van beelden en liturgische attributen van de tweede orde, was een zorg voor later.

Inventiviteit en initiatief, gepaard aan artistiek inzicht,  --pastoor Versteegde in ruime mate eigen--  hebben regelmatig tot interessante aanwinsten die bijdroegen tot een verantwoorde verfraaiing van de kerk geleid. Zo verkreeg de kerk in de loop der jaren onder meer in eigendom  of bruikleen:

---    een gepolychromeerde lindehouten Madonna met Kind

---    een beeld van Sint-Nicasius (geboren Heezenaar, martelaar van Gorkum)

---    een geschilderde kruisweg

---    twaalf kerkbanken

---    een eikehouten Mariabeeld

---    eikehouten crucifix

---    eikehouten crucifix (corpus gepolychromeerd)

---    koperen doopvont (vervaardigd door Rien Evers)

---    koperen paaskaarskandelaar (idem)

---    ee verguld zilveren miskelk

---    koperen wierookvat met toebehoren

---    antieke houten offerbak

---    tabernakel

---    modern lezenaarsvelum

---    eikehouten beeld van Sint-Jan (vervaardigd door Pastoor P. Schraven te Oss)

Moge de benaming "kerkelijke kunstschatten" op de meeste der genoemde bezittingen niet van toepassing zijn, zij dragen onmiskenbaar in belangrijke mate bij tot het scheppen van de intieme, eigen en vooral vertrouwde sfeer die de kerk uitstraalt.

WISSELING  VAN  DE WACHT

Na achttien jaren als (eerste) pastoor de parochie Sint-Jan te hebben bediend, ging pastoor Versteegde per 1 december 1982 met emeritaat.

Hij mocht terugzien op een periode van opbouw én bevestiging van een gezond, op deze tijden afgestemd parochieleven, wat zich manifes-teerde in de hoogachting als priester én mens die men hem algemeen toedroeg. Tal van parochianen en niet-parochianen gaven daarvan blijk tijdens het afscheid op zondag 28 november 1982.

Al in een eerdere fase ging het naderend afscheid van pastoor Versteegde voor de parochie  --en meer in het bijzonder voor het Kerkbestuur--  gepaard met de zorg voor de voorziening in de komende vacature.

De eerste signalen vanuit het bisdom waren niet veelbelovend. Het nijpend tekort aan priesters bood te geringe mogelijkheden om de parochie Sint-Jan weer een full-time te wijzen. Het al dan niet zelfstandig voortbestaan van de parochie kwam zelfs nog ter discussie.

Eerst na ampel en moeizaam overleg met het bisdom kon de wervings-procedure in gang worden gezet, zij het onder de nadrukkelijke voorwaarde dat een te benoemen pastoor ook voor pastorale activiteiten elders binnen het dekenaat Heeze inzetbaar zou zijn.

Zo kreeg de Sint-Janparochie, met ingang van 1 maart 1983, een nieuwe pastoor in de persoon van MARIUS P.B.M. SCHRAVEN, geboren te Escharen op 28 december 1933, tot zijn benoeming in Heeze waarnemend pastoor van de parochie H.Dionysius-'t Goirke te Tilburg. Op zondag 6 maart 1983 vond de installatie van de nieuwe pastoor plaats en wel door deken J. Bakker.

CIJFERMATIGE GEGEVENS

De omvang van de parochie (ultimo 1983)

De gemeente Heeze telt 8600 inwoners, waarvan er 3150 (36,6%) (verdeeld over 952 gezinnen c.q. leefeenheden) binnen het werkgebied van de Sint-Janparochie woonachtig zíjn. Van de 3150 "parochie-bewoners" zijn er 2760 (87,5%) (verdeeld over 815 gezinnen / leefeenheden) katholiek ingeschreven.

Leeftijdsopbouw:

Kerkbezoek (1983)

Het aantal kerkgangers in het weekend bedraagt normaliter 700; met Pasen en Kerstmis 2000. De doordeweekse diensten (dinsdag- en donderdagavond) trekken doorgaans een tiental bezoekers.

Financiële gegevens

De parochie is vrij van schulden. Het kerkgebouw en de inventaris zijn (administratief) volledig afgeschreven. De financiële positie van de parochie moge blijken uit de navolgende gecomprimeerde balans per 31 december 1983.

 

Gezinsbijdragen

Het totaal van de "Gezinsbijdragen" beliep in 1983 f 64 000,-- bijeengebracht door 540 van de 815 gezinnen/leefeenheden. Per deelnemend gezin/leefeenheid derhalve gemiddeld f 118,51.

 

 

Ga terug