Hoe ik de bevrijding van Heeze zag - V

Zo stond Düster al geruime tijd met z'n krijgsgevangene te wachten, toen enkele Engelse soldaten omzichtig, de wapens in de vuist, paraat om bij onraad onmiddellijk te schieten, het plein kwamen opgeslopen. Dat zijn de Engelsen die de kapelaan gestuurd heeft, dacht Düster. Zij zochten voorzichtig langs het muurtje . . . zochten . . . under the flowers", maar "niks in de winkel . . .. Dan zagen zij de kloosterdeur openstaan, zij kwamen binnen en trof fen Düster met de krijgsgevange German officer”. Lachend en enthousiast klopten zij Düster op de schouder: "good . . . good . . . very good". Dan namen zij de gevangene over en gaven Düster als beloning voor zijn heldhaftig optreden de Duitse handmitrailleur. Geen wonder dus, dat Düster daar zo trots en triomfantelijk mee rondstapte! (. . . . .).

Dan werd er ergens opgemerkt: "’n Duitser . . .  'n Duitser op een fiets . . .".  ‘n Paar uur geleden zouden de mensen bij 't horen van die naam zijn binnengevlucht of ondergedoken, nu bleven zij rustig staan, zij voelden zich bevrijd en veilig achter tientallen zware tanks.

Inderdaad, daar kwam bij bakker Guitjens een Duitser rustig aangefietst, z'n geweer lag over het stuur, in de aan slag ...

Maar was dat nu krankzinnig of roekeloos! . . ..  Wou hij dan een offensief beginnen tegen tanks . . ., fiets contra tank? Of wou hij persé hier in Heeze de heldendood sterven! Hij moest in ieder geval de Engelse tanks zien . . .  toch fietste hij maar door . . .  kwam al nader en nader . . . De voorste tanks waren bemand . . . De Engelsen zagen hem naderen . . . wachtten nog met schieten . . .  zij begrepen er waarschijnlijk ook niets van . . ..

De Duitser was al bij Evers. . . dan een Engelse mitrailleur, kort en bondig, tik-tik-tik. De Duitser stortte bloedend neer . . .  daar lag 'n verward en armzalig hoopje ellende, bestaande uit een mens, een fiets en een geweer! De rusttijd was ondertussen verstreken . . .  de tankmotoren sloegen aan . . .  de manschappen sprongen op en spoedden zich om hun gevechtspositie weer in te nemen. Vele tanks reden de Nieuwe Dijk op . . ., naar Someren, waar een harde strijd geleverd zou worden om de kanaalbrug . . .  de fel omstreden brug!!

Andere tanks reden langzaam door de Jan Deckerstraat, terwijl infanteristen aan weerszijden van de straat langs de huizen slopen, zijwegen ingingen om ook de terreinen achter de huizen te zuiveren van Duitsers die zich overal in tuintjes en schuurtjes nog ophielden.  Zo nu en dan werd fel geschoten . . . (. . . . .)

Terwijl wij hier stonden te kijken, blij over de bevrijding en enthousiast over het enorme machtsvertoon van de Engelsen, onze bondgenoten, kwamen een paar Tommies uit hun wagen gesprongen en wezen naar de kerktoren en vroegen iets van "German l ine?".

SLOT

Na al deze misschien voor de een interessant, voor de ander wellicht minder aangename herinneringen willen wij deze reeks vervolgen besluiten met er op te attenderen dat deze verhalen allen op waarheid berusten en beslist niet uit de lucht gegrepen zijn.

Zouden wij (P.A.N.) b.v. doorgaan met de bezettingstijd te beschrijven, dan kunnen wij daar nog vele verhalen aan toe voegen. Dit hebben wij echter niet gedaan daar elke Stad, Dorp of Gehucht dan ietwat hetzelfde zou kunnen weergeven. Wel willen wij nog even de diverse aktiviteiten vermelden van het ondergrondse leger.

P.A.N. van Heeze die in zeer nauw contact samenwerkte met de P.A.N. groepen in de naaste omgeving. 's Nachts werd vaak buitgemaakt materiaal van het ene dorp naar het andere vervoerd. Hieraan waren uiteraard grote moeilijkheden verbonden, daar iedereen (dus ook de P.A.N.-leden) om 20.00 uur binnen moest zijn, en tot 's morgens 6.00 uur niemand op straat mocht verschijnen. Het vele en grote werk waarvoor wij (lees P.A.N.-leden) hoofdzakelijk geplaatst waren, betrof meestal (en dit werd dan altijd georganiseerd vanuit Engeland) het laten ontsporen van treinen en het opblazen van hoofdspanningsleidingen.

Daarnaast was het ook een zeer belangrijke taak het nauwkeurig doorgeven van bombardementen, die plaats hadden gevonden op vele verdedigingswerken langs de Hollandse kust ( b.v. IJmuiden was nog al eens het doelwit der Geallieerden). Deze tekeningen en negatieven kwamen dan via Eindhoven bij ons aan, en werden dan per “bode” naar België gesmokkeld en van daar per vliegtuig naar Engeland overgebracht. Dan konden wij via een (verboden) radiotoestel, dat wij tijdens de gehele bezetting ondergedoken hadden in eigen huis, een of andere spreuk beluisteren zoals "Vader is vanavond thuisgekomen" of "de zon zal niet meer schijnen" en wisten daardoor dan of deze zeer belangrijke zending goed of niet goed in Engeland was aangekomen.

Zo hebben wij op alle mogelijke manieren getracht het de bezetter niet te gemakkelijk te maken. Ook denken we hierbij aan de diverse overvallen op distributiekantoren, en het plaatsen van onderduikers. Van deze laatste hadden wij er verschillende onder onze hoede. Voor hen moesten wij zorgen voor distributiebescheiden, maar ook vaak voor nieuwe persoonsbewijzen, voorzien van vingerafdruk en zegel.

Op de Strabrechtse heide, in de omgeving van de "Hoenderboom" hadden wij een groot hol gegraven, voorzien van slaap-, was- en stookgelegenheid. Hierin verbleven de ondergedokenen die om een of andere reden door de moffen of N-S.B.-ers werden gezocht. Zo kwam er een van hen 's nachts naar Heeze gevlucht. Hij had deel uitgemaakt van een groep van 4 waarvan er 3 door de moffen waren doodgemarteld, daar zij niets wilden verraden. De vierde zag kans te ontvluchten  en werd door onze groep (P.A.N. Partisanen Actie Nederland) opgevangen.

Deze P.A.N.-groep in Heeze bestond uit 11 mensen, die tevens deel uitmaakten van de B.V.G. (Burgerlijke Verzetsgroep)  en L.O. (Landelijke Organisatie) die op haar beurt weer in Contact stond met de 0.D. (Orde Dienst), waar ook de plaatselijke politie zich mee belast voelde.

De groep Blauwe Jagers die actief werden, toen wij P.A.N.-mensen meenden ons werk geheel naar eer en geweten te hebben volbracht , staan hiervan geheel los.

Wat deze laatste groep betreft, zij nog even opgemerkt, dat deze geheel naar eigen inzicht en met eigen methodes heeft gewerkt en dat wij daar als P.A.N.-leden niets mee te maken hebben gehad.

"Een PAN-lid"