pieter post
Heemkronijk jaar:1963, jaargang:2, nummer:2, blz.17 -18
PIETER POST ONTWIERP HET KASTEEL VAN HEEZE
door: Anton van Oirschot
Tijdens de bestudering van de serie bouwtekeningen van het zeventiende eeuwse kasteel van HEEZE, die nog in het archief aanwezig zijn, ben ik tot de gelukkige ontdekking gekomen, dat dit kasteel werd gebouwd naar een ontwerp van de beroemde bouwmeester Pieter Post.
Het was tot dusver niet bekend wie de architect was van het kasteel, dat - overigens slechts gedeeltelijk - in 1955 gereed kwam. In het archief bevinden zich nog verschillende bouwtekeningen, waarvan er twee gesigneerd zijn door Pieter Post. Een daarvan dateert van 8 december 1662, terwijl do andere van 27 februari 1663 is.
Op deze laatste tekening staat de plattegrond o.m. van de voorbouw, die uiteindelijk alleen en vergroot het nieuwe kasteel van HEEZE zou worden.
Het geheel toont een zeer imposant gebouw, dat op de plaats zou komen van het vervallen oude kasteel Eymerick. De originele tekeningen hiervan zijn nog bewaard, evenals de opmetingen van het oude huis.
Zoals bekend word de heerlijkheid Heeze-Leende met het kasteel in 1659 gekocht door Albert Snouckaert van Schauburg, die vrijwel meteen besloten zou hebben hier en nieuw kasteel te bouwen.
Het plan, gesigneerd door Pieter Post, omvatte eerst een vierkant slot, bestaande uit vier vleugels om een ruime binnenhof, die door zuilengangen zou worden omgeven. Op de hoeken waren torens ontworpen. De voorbouw zou bestaan uit twee loodrecht op het eigenlijke kasteel geplaatste stallingen.
Later, in februari 1663, is deze voorbouw veranderd en kreeg zij een U-vorm. Dit plan, althans alleen voor wat de voorbouw betreft, werd uitgevoerd.
Uit de andere tekeningen van dezelfde hand kan men ook zien, dat het hier om het huidige kasteel van Heeze gaat. Het oude kasteel is toen blijven staan, al werd hier later nog wel een boerderij en een koetshuis bijgebouwd op de plaats, waar vroeger - volgens de opmetingen - de "backeet, coestal ende torffschop" waren.
Uit deze tekeningen blijkt ook, dat met de werkelijke bouw van het kasteel in elk geval niet voor 1663 word begonnen.
Pieter Post was 54 jaar toen hij dit plan ontwierp. Hij was architect in vaste dienst van Frederik Hendrik en later ook van Willem II. Hij was een leerling van Lieven de Key en Jacob van Campen. Met deze laatste heeft hij veel samengewerkt. Zijn bekendste bouwwerk is het stadhuis van Maastricht, dat omstreeks dezelfde tijd klaar kwam als het kasteel van Heeze.
Met Van Campen wordt hij beschouwd als de grootste l7e eeuwse architect van de klassicistische barok in ons land.