Een huwelijksbelofte

Heemkronijk jaar:1994, jaargang:33, nummer:3, pag:129 -131

EEN HUWELIJKSBELOFTE

door: Peter Kerkhofs

In de archieven van de schepenbank van Heeze, Leende en Zesge-huchten komen twee akten voor die ons indirect inlichten over een gebruik rond 1700. Het betreft een huwelijksbelofte tussen Arnoldus Geerit Daems uit Leende en Geertruij Stappers uit Eersel.

In een eerste akte(1) legt Godefridus Coppen, oud 28 jaar en inwoner van Leende, voor de schepenen een verklaring af. Deze getuígenverklaring werd op papier vastgelegd. Er was sprake van een gebeurtenis die zich enkele jaren daarvoor had afgespeeld in herberg De Roscam van Willem Stappers in Eersel.

Arnoldus Daems zat daar aan tafel met 'de compagnie daer in huijs sijn- de'.(2)  Er werd, zoals de verklaring weergeeft, wijn gedronken. Geertruij Stappers kreeg daar van Arnoldus Daems een helft van een, in twee stukken gebroken, 'blamuiser’.(3) Zij nam die helft aan. Godefridus Coppen laat het bij deze mededelingen.

Godefridus Coppen was niet de enige die over deze zaak een verklaring aflegde. Een dag later kwam de pastoor van Leende, Hendricus Hurckmans, ook een verklaring afleggen.(4)  Hij was voor Geertruij Stappers naar Arnoldus Daems gegaan en had hem gevraagd hoe het nu met die huwelijksbelofte zat en of hij een beletsel voor het huwelijk had doen uitgaan. Arnoldus Daems vertelde de pastoor dat hij Geertruij Stappers weliswaar die halve blamuijser had gegeven, maar dat dat voor de grap was geweest. Verder vertelde hij aan de pastoor dat hij dat ook tegen Geertruij had verteld. Arnoldus had maar een eis: Geertruij moest hem op haar bruiloft uitnodigen!

Het geven en het aannemen van zo'n helft van een muntje was blijkbaar een serieuze zaak: Godefridus Coppen vond het nodig de schepenen van het voorval op de hoogte te stellen. Verder voelde Geertruij Stappers zich niet zo zeker van de zaak. De pastoor liet zich door Geertruij Stappers op pad sturen om de mogelijke problemen, door de akte van Godefridus Coppen veroorzaakt, op te lossen.

Het lijkt dan ook een maatschappelijk aanvaard gebruik geweest te zijn om een huwelijksaanzoek te doen door een muntstukje in twee delen te breken en een deel aan de andere partij te geven. Het aanvaarden van zo'n helft was het teken van instemming.