Benamingen van ons Heem: Veldnamen - I

Heemkronijk jaar:1987, jaargang:26, nummer:3, pag:86 -93

BENAMINGEN VAN ONS HEEM : VELDNAMEN - I

door: J.Paans

In het jaar 1810 zijn in ons gebied reeds de eerste Kadastrale metingen begonnen.

Van de "veldwerken" zgn de Zgn. "Minuutplans" getekend, deze laatste werden weer onderverdeeld, per gemeente, in zgn. "Secties" en deze kaarten zijn de "Veldplans".

Op de Veldplans zijn de percelen ingetekend en die worden met een nummer aangegeven. Verder staan daarop de namen van de verschillende gebieden.

Binnen deze gebieden liggen de akkers, weilanden, bossen enz., die ook weer een naam kunnen hebben. Om die te weten te komen moet men echter het veld in, bij eigenaren of gebruikers gaan navragen, in archieven zoeken enz.

Veel op het platteland kon dikwijls eeuwenlang biijven bestaan, omdat de landbouw, sedert de Middeleeuwen tot ongeveer de laatste eeuwwisseling, nagenoeg niet veranderd is.

Is het niet hoog tijd dat we naar een bepaald schema alles gaan optekenen wat interessant is en wat ons morgen misschien alweer ontglipt is? Er is nog veel werk te doen.

Onderstaand volgt een lijst van veldnamen van Heeze, een deel van onze Heerlijkheid, ingedeeld naar de "Veldplans" of "Secties".

Men kan daar, voor een deel, de landbouwgeschiedenis, de bewoningsgeschiedenis, de straatnaamgeving, grondsoorten, hoogten, laagten, vochtigheid en droogte uit af iezen.

De kaarten aan de hand waarvan de namen zijn verzameld, dateren van voor de bouw van de nieuwe woonwijken; deze komen daarop nog niet voor.

Er is, zoals boven aangehaald, van deze lijst reeds een heleboel verloren gegaan.

In deze aflevering schenken we aandacht aan:

- Lijst van veldnamen in Heeze;

- Namen en bestanddelen van veld- en plaatsnamen;

- Indeling ter aanduiding van plaatsbepaling, bodemgesteldheid, gebruik en meerdere kenmerken.

I.  LIJST VAN VELDNAMEN IN HEEZE

HEEZE SECTIE A.1

- Veldnamen:

de Braakakkers, de Heivelden, de Hoefkensakkers, de Hoe ven, de Kraijelsestraat, de Luchtakkers, de Meelakkers, de Molenhoeven, de Oeffels, de Olyhoeken, de Philipslanden, de Sandermannen

 - Wegen:

Weg van Zes Gehuchten naar Heeze

Spoorweg van Eindhoven naar Weert

Weg van den Rul naar Muggenberg

Weg van Eindhoven naar Heeze

Weg van Geldrop naar Muggenberg

HEEZE SECTIE A.2

- Veldnamen:

de Bergen, de Biestermannen, de Biesvelden, de Bosakkers, de Diepers, de Hendse driesen, de Hoge akkers, Kraail, de Laarstukken, de Leuren, de Molenakkers, de Mortelakkers, de Muggenberg, de Nieuwe Hoeven, de Oude M0lenakkers, de Rul (geh.), de Soeiakkers, Strabregt

- Wegen:

weg van Muggenberg naar de Rul

Koeweg

weg van Heeze naar Mierlo

weg van Zes Gehuchten naar Heeze

weg van Heeze naar Geldrop

weg van Eindhoven naar Heeze

weg van Valkenswaard naar Heeze

HEEZE SECTIE A.3 (1)

- Veldnamen:

de Eeuwsels, de Goren, de Heivelden, de Houtvelden, de Nieuwe Erven, het Oudland, de Rietbeemden, de Rietvelden, de Rul (geh.), de Schaftse driesen, de Waterdozen, de Wolfsters

- Waternamen:

de Kleine Dommel, Waterloop

-Wegen:

weg van Geldrop naar de Rul

weg van Heeze naar Mierlo

HEEZE SECTIE A.3 (2)

 - Veldnamen:

de Beemden, de Binnenvelden, de Dijkakkers, de Keaijelse bossen, de Kampen, de Palders, de Rooylanden, de Rul(geh

- wegen:

weg van Geldrop naar de Rul

weg van Geldrop naar Heeie

weg van Geldrop naar Muggenberg

weg van Zes Gehuchten naar Heeze

Koestraat

HEEZE SECTIE B.1

- Veldnamen:

de Dijkpolders, de Hei Eeuwsels, de Hutten, de Lieropse-heide, de Palen (is ontveend), de Palders, Strabregtse heide.

- Waternamen

Kleine Dommel of Rul, de Maasven, Peelrijt, Steenbleekven

- Wegen:

weg van Mierlo naar Heeze

weg van Rul naar Lierop

weg van Heeze naar den Rul

weg naar Nederweert

weg van Geldrop naar Someren

HEEZE SECTIE C.1

 - Veidnamen:

de Boelakkers, de Boxakkers, de Bulders, de Bunders, de Daambeemden, de Elsebeemden, de Geestakkers, Cinderover(geh.), de Heipolders, de Heivelden, de Hoeven, de Koolakkers, Lambrekven, de Lammerekken, de Poartmannen, de Rijten, de Schoorsvelden, de Voorten

- Waternamen:

de Grote Aa, Sterkselse Aa

- Wegen:

weg van Ginderover naar Someren

weg van Heeze naar Sterksel

Zuid Eimerickstraat

weg van Leende naar Heeze

Leenderweg, de Akkerstraat, de Hoekstraat, de Gijkestraat, Bulderstraat, Langstraat

HEEZE SECTIE C.2

- Veldnamen:

de Bouwen, Dijkbeemden, Euvelwegen(geh.), Euvelwegensebeemden, Hulsbroeken, Lange beemden, Trumakkers, Zandakkers

- Waternamen:

de Grote Aa, de Sterkselse Aa

HEEZE SECTIE D.1

- Veldnamen:

Balberse akkers, Binnen akkers, Bosakkers, de Dekkers akkers, Eerakkers, Haarse akkers, Heihoefakkers, Heivelden, Hezerenbosch, Holakkers, de Hurkakkers, Kerkhof(geh.), Lange akkers, de Molendijkse beemden, de Muggenberg, de Nieuw velden, Ouden molendijke, Schaversakkers, Staart akkers, de Zillense heivelden

- Waternamen:

Hezervense loop

- Wegen:

Huisweg, Lijkweg, Bree éikstraat, Hurkstraat,

weg van Valkenswaard naar Heeze

de Scheeperfstraat, Molenweg, Schraverspad, 't Schorbrugske (brug), Oumolenstraat, Hool straatje

HEEZE SECTIE D.2

- Veldnamen:

de Bergen, de Bitterakkers, de Hemelrijken, Het Hezerven, de Kerkakkers, de Kerkdriesen, Het Ven (geh.), de Vense beemden, de Vrouwkens akkers

- Wegen:

Molenweg, Venstraat, St.Jobsweg, de Langestraat, Smalle weg, Vendensweg

HEEZE SECTIE E.1

- Veldnamen:

de Heide

- Wegen:

weg van Eindhoven naar Leende

HEEZE SECTIE E.2

- Veldnamen:

de Heide, Heezerhut (huisnaam)

- Waternamen:

Tongelreep, Droge Meirven, Diepe Meirven, ‘t Wilven, ‘t Greverschutven

- Wegen:

Baan van Eindhoven naar Leende

Baan van Valkenswaard naar Heeze