'n familie van Asten in Leende vanaf 1681

Heemkronijk jaar:1971, jaargang:10, nummer:4, blz.57 -68

'n FAMILIE VAN ASTEN IN LEENDE VANAF I68I

Door: A.F.N. van Asten

Het begin van deze genealogie "VAN ASTEN" vonden we in het gemeentehuis van Heeze. Tussen een steI ondertrouw-akten, die door de vorster op drie achtereen volgende zondagen worden voorgeiezen, was er een uit Leende. De inhoud van die akte voIgt hier in het kort: Op 18-5-1681 waren te Leende in ondertrouw: Marie Jacob CooIen met Jan Dielis, jongeman, van Asten. (GA Heeze; akte no. 9)

We zijn in het Rijksarchief te Den Bosch verder gaan zoeken en vonden daar in een der trouwboeken van de schepenbank uit Heeze-Leende en Zesgehuchten ongeveer dezeIfde gegevens.

Op 18-5-1681 waren voor de schepenen getrouwd: Jan Dielis Jansen, Jonghman, van ASTEN geboortigh en Maria Jacob Colen, jongedochter uit Leende. (RA Heeze 8; foI.147; d.d. 18-5-1681)

De bruidegom was dus Jan Dielis of Jan Dielis Jansen, hij kwam uit Asten aIwaar hij geboren was; hij trouwde te Leende met Maria Coolen een dochter van Jacob Coolen.

De Coolen's waren in Leende zeer bekend en gezien. De man van Maria heette eigenlijk Jan, zijn vader heette Dielis en zijn grootvader weer Jan; verder dus geen aparte achternaam. Deze Jan Dielis trouwde in Leende en vestigde zich er ook; door zijn afkomst uit het dorp Asten, kreeg hij later de achternaam VAN ASTEN. Jan Dielis Jansen is, zoals we in het verdere verloop zullen zien, de stamvader geworden van een grote familie. Deze familie, die tussen 172O en 1750 voortaan regelmatig de achternaam VAN ASTEN is gaan voeren, woont tegenwoordig nog in Leende. Th.van Asten, de huidige algemeen overste van de Sociëteit der Witte Paters, is een der meest op de voorgrond tredende leden hiervan. ln Leende woont sinds 1580 of eerder nog een familie VAN ASTEN; deze laatste heeft absoluut niets met de stam van Th.van Asten te maken.

Alleen toevallig de naam.

Jan Dielis, hij werd ook genoemd Jan de knecht, woonde nog in 1700 in de Leenderstraat met Maria Coolen zijn vrouw. Op 9-6-1700 verkoopt hij er grond aan de vijf kinderen van wijlen Jacob Strijbosch en Catharina Peels. (RA Heeze R 103; folio 131verso; d.d. 9-6-1700)

ln 1715 werd er door de schepenen van Heeze-Leende een inventaris van zijn goederen opgemaakt. Uit deze opgemaakte lijst blijkt dat Jan Dielis van Asten voor een totaal van 1088 ½  roeden aan grond had en wel als volgt verdeeld:

- eerstelijk een huis gelegen te Leende.

- het aangeloch                                                                                      106 ½ r

- den craenset-beemt                                                                               103

- den beemt van Hendrik Josephs in de neerbeemden                      180

- den akker van Gielen Meeus                                                                  92

- dat veld in de Jansborgen                                                                      170

- den akker in de breetvennen van Huybert van Buel                         60

- dat land van Lib Cuylen                                                                           49 ½

- dat land in de craenset van Jacob Jan Potters                                36 ½

- den schammert van Adríaentje Coolen                                            109 ½

- den halven akker in de breetvennen                                                 88

- den beemt in de rey van Jan Goossen zaliger                                 44 ½

- den beemt in de craenset van Michiel Hendr. van Puth                  49

Totaal                                                                                                      1088 ½     

Die inventaris werd opgemaakt voor zijn zoon Dielis Jan Dielis, alias de knecht. Deze Dielis was ongehuwd en had nog zijn erfelijk deel in de goederen die op naam stonden van zijn vader. Ook Jacob, een broeder van Dielis, was hierin mede competerende (had er ook zijn aandeel in).

Dielis was op 22 okt. 1715 fugitief, d.w.z. hij was met de noorderzon uit Leende vertrokken en onvindbaar:

De reden van zijn verdwijning? Op 14 okt. 1715 was Dielis Jan Dielis (van Asten) in Heeze geweest en had er ruzie gekregen. 's Nachts had hij er een zekere Hendrik Teunis, alias Dummens Hendrick, neergeslagen en was sindsdien spoorloos. Wegens die misdaad liet Johan de Jongh, drossaard van Heeze-Leende, volgens een plakkaat van 6-9-1661 die erfgoederen inventariseren en er door Jan Aelberts, vorster alhier, beslag op leggen.

RA Heeze R 155; fol. 141 verso; d.d. 22-10-1715

RA Heeze R 15; fol. 16; d.d. 23-10-1715.

De stamboom VAN ASTEN wordt nu als volgt:

I. JAN DIELIS uit Asten afkomstig, huwde op 18-5-1681 te Leende met Maria Jacob Coolen, geb. te Leende als dochter van Jacob Wouter Coolen en Heylke Martinus Engelen (zie boven).

Ze hadden als kinderen:

1. Dielis Jan Dielis (van Asten); hij was in 1715 uit Leende verdwenen.

2. Jacob Jan Dielis (van Asten); geb. te Leende 1682 (hij volgt ll.)

II. JACOB JAN DlELl$ (van Asten) werd in Leende gedoopt op 17 juli 1682.

ln het doopboek van Leende (RA Leende 4) staat te lezen:

17 Bapta est proles Joannes Delis et Maria Jacob Kolen uxor.

Susc.: Joannes Kolen et Adriana Jacob Kolen.

Nomen prolis: JACOBUS.

Jacob Jan Dielis woonde in Leende en overleed er na 15 mei 1759. Op die datum deed hij afstand van zijn tochtrecht ten gunste van zijn vijf kinderen (RA Heeze R 171; fol. 280; d.d. 15-5-1759)

Jacob huwde met Catharina Maes. Zij was in Leende op 7-8-1689 gedoopt als dochter van Henricus Maes en Helena Hollen. ln RA Heeze R 167; fol. 164; d.d.11-12-1744, wordt deze Helena genoemd: Catharina dochter van Peeter Hollen!!!

Jacob's vrouw Catharina overleed rond 1743. Op 28-12-1743 werd er een inventaris van Jacob’s goederen gemaakt. Jacob bleek toen klompenmaker te zijn; bij die inventaris was o.a. het gereedschap van een klompenmaker aanwezig.

Jacob had toen zes kinderen in leven. Daar Jacob wilde hertrouwen was er die inventaris nodig. (RA Heeze R 167; fol. 104; d.d. 28-12-1743)

Als Jacob van Asten hertrouwde hij op 12-1-1744 voor de pastoor van Leende met Theodora Wouter Claessen. (RA Leende 6). Getuigen erbij waren Joannes Claessen, broer van de bruid en Henricus van Asten, zoon van de bruidegom.

Deze Theodora Claessen was een dochter van Wouter Jan Claessen en Jenneke Dircx van Duynhoven. Wouter Jan Claessen was in Leende op 6-10-1740 in zijn schuur van de schelt gevallen en om zes uur 's morgens aldaar dood gevonden; hij was toen 75 iaar. (RA Heeze 166; fol. 54; d.d. 7-10-1740).

Deze Wouter Claessen was op 26-8-1664 (RA Leende 4) te Leende gedoopt als zoon van Joannes Jan Claessen en Elisabeth Wouter Beelkens. Doopheffers in 1664 waren Thomas Jan Klaessen en Anna Beelkens.

Wouter Claessen en Jenneke hadden als kinderen:

a. Jan Wouter Claessen.

b. Theodora Claassen; zij huwde in 1744 met Jacob v. Asten.

c. Elisabeth Claessen.

d. Francis Claessen; hij huwde op 21-1-1742 te Leende met Helena Jacob Jan Dielis van Asten, een dochter dus van Jacob v. Asten die in 1744 hertrouwde met Theodora, een zuster van Francis. Hij (Jacob v.Asten) huwde dus in 1744 met een zuster van zijn schoonzoon. Francis Cl. overleed te Leende op 11-4-1750.

(RA Heeze R 166; fol. 54; d.d. 7-10-1740 en RA Heeze R 109; fol. 199 en 200; d.d. 8-3-1741).

ln 1730 betaalden de borgemeesters van Leende aan Jacob Jan Dielis, wegens 1500 stenen die gebruikt zouden worden aan een nieuwe muur van de pastorie, met de vracht samen volgens kwitantie f 9,25!

Jacob en Catharina hadden als kinderen:

1.  Jan Jacob Dielis van Asten (hij volgt op lll-A)

2. Godefridus van Asten, gedoopt in Leende op 18-8-1727 en jong overleden.

3. Godefridus van Asten, ged. 26-1-1729.

4. Henricus van Asten (hij volgt op lll-B)

5. Helena van Asten, zij huwde op 21-1-1742 met Francis Claessen. Francis overleed te Leende op 11-4-1750. Helena hertrouwde in 1755 met Willem Jansse van de Cuxten. Ze had toen een dochtertje Johanna Catharina Claessen. Willem Cuyten overleed na 1776. (RA Heeze R 170; fol. 183 verso; d.d. 17-1-1755)

6. Catharina van Asten, huwde met Jan van de Luysdonk uit St.Michielsgestel. Ze testeerden op 26-10-1778 en hadden geen kinderen. Theresia Johannis Malidal, hun huisgenote, werd hun enige erfgename. (RA Heeze R 178; fol. 119).

7. Jintis van Asten, hij werd in 1759 genoemd als verblijvend in het buitenland wegens zijn handel.

8. Maria van Asten, ze werd in 1748 genoemd tezamen met Jan, Hendrik, Helena, Catharina en Jintis van Asten. Er waren dus nog zes kinderen in leven. (RA Heeze R 111; fol. 36 verso ev.; d.d. 20-2-1748).

De ondertekening van deze akte in 1748 was als volgt: Jan Dielis van Asten (zie 1.); Hendrik Jacob Dielis van Asten (4); Dientis van Asten (7); Maria Jacob Dielis van Asten (9), Catharina (6) en Helena (5) ondertekenden niet omdat ze gehuwd waren.

Maria schijnt vóór 1756 overleden te zijn daar ze op 22-3-1756 niet meer werd genoemd. (RA Heeze R 113; tol. 34 verso; d.d. 22-3-1756)

Er werden de kinderen onder 1, 4, 5, 6 en 7 genoemd.

III-A JAN JACOB DlELlS VAN ASTEN, geb. rond 1720 huwde op 26-1-1749 te Leende met Henrica van den Gruythuysen; zij was een dochter van Jan v.d.Gruythuysen en Margaretha Strickers. (RA Heeze R 171; fol. 215; d.d. 1758). Getuige bij dit huwelijk was Henricus Jacob Dielis. (=broer van de bruidegom).

ln 1771 verkoopt Jan een akker aan Willem Turken. (RA Heeze R 117; fol. 78 verso). Jan overleed vóór 25-1-1776. Op die datum werd er een inventaris van zijn goederen gemaakt; zoon Jacob was toen nog minderjarig. (RA Heeze R 177; fol. 73 verso, zie ook tol. 76 verso). Bij die deling werd verder alleen de zoon Frans genoemd.

Jan en Henrica hadden als kinderen:

1. Joannes van Asten, ged. te Leende op 4-6-1750; dooph. Jacob Dielis (= groot-vader van de dopeling) en Margaretha van den Gruythuysen.

2. Franciscus van Asten, ged. 2-1-1752 (RA Leende 7) met als dooph. Petrus v.d.Gruythuysen en Helena Jacobs van Asten. Frans overleed te Leende op 24-4-1827 (74 jr.). Op 8-5-1796 was hij te Leende gehuwd met Josina van de Laak, gedoopt op 16-1-1769 als dochter van Walter van der Laak en Aldegonda Bax. Josina overleed te Leende op 10-1-1835 in de leeftijd van 66 jaar.

Frans van Asten kreeg op 7-4-1808 bij een deling der erfgoederen van zijn schoonouders enkele stukken land toegewezen en wel:

- een perceel teulland "den hoff in de loofvennen" groot 23 roeden.

- een perc. teulland "dat land aan de breedvennen", groot 111 r.

-'n perc. teulland "dat land aan de wijdeweg".

- een groese in de schammert.

- een perc. teulland "de halve POMPERSKAMP", (het deel zuidwaarts), groot in het geheel 117½ r. (RA Heeze R 200; fol. 109; d.d. 7-4-1808)

Er waren behalve Frans nog twee zonen van Wouter van der Laak en Aldegonda die mee deelden en wel Peter en Francis van der Laak.

Frans en Josina hadden als kinderen:

a. Henrica van Asten, gedoopt te Leende 5-2-1797 met als doopheffers Joannes van der Laak en Joanna Catharina Klaassen.
Henrica overleed op 18-1-1868.

b. Walterus van Asten, gedoopt 2-5-1798 met dooph. Wilhelmus van der Kuyt en Aldegundis Bax. Walter is vermoedelijk jong gestorven.

c. Joanna Catharina van Asten, gedoopt 14-3-1800 met dooph. Petrus van der Laak en Maria Anna van Asten. Ze overleed te Leende op 21-4-1852. 0p 31-1-1830 was Joa.Cath. gehuwd met Petrus Fransen, geboren te Leende op 9-11-1785 als zoon van Leonardus Fransen (overleden te Leende 4-8-1812) en van Catharina Theys. Petrus Fransen, haar man, was op 30-10-1847 overleden. Joanna Catharina hertrouwde op 1-7-1849 met Hendrik Antonis van Asten, gedoopt te Leende op 10-3-1795 als zoon van Johannes Franciscus van Asten en Maria Elisabeth Kemps. Dit tweede huwelijk van Joanna Catharina van Asten met Hendrik van Asten bracht een verbinding met een geslacht VAN VASTEN dat reeds rond 1580 in Leende woonde en absoluut geen verwantschap had met deze nu gepubliceerde VAN ASTEN.
Toen in 1849 Hendrik Antonis van Asten met onze Joanna Catharina huwde, was hij weduwnaar van Maria Theresia van Mierlo; deze laatste Maria Th. was op 19-12-1843 overleden in de leeftijd van 35 jaar en 10 maanden en liet bij Hendrik zes kinderen na.

d. Aldegonda van Asten, gedoopt 29-11-1801 met dooph. Wilhelmus Kuyt en Aldegondis Bax. Ze overleed 9-2-1840 en was op 20-4-1823 gehuwd met Johannes van Weert.
Wouter van Asten, gedoopt 19-3-1804 (RA Leende 8) met dooph. Frans van der Laak en Jacoba Verhoeven. Wouter overleed te Leende op 18-6-1821 terwijl hij als 17 jarig student voor priester studeerde.

f. Joanna van Asten, gedoopt 4-8-1806 en op 28-1-1852 in Leende overleden.

g. Joannes van Asten, gedoopt 31-10-1809 met dooph. Jacob van Asten en Maria Lucia Criens. Jan overleed als 20 jarige op 8-11-1829.

3. Jacobus van Asten, gedoopt 7-5-1753 (RA Leende 7) met dooph. Henricus Dielis en Johanna Gruythuysen. Jacob was in 1776 nog onmondig doordat hij toen nog geen 24 jaar oud was!

4. Catharina van Asten, gedoopt 21-1-1755 met dooph. Joannes Gruythuysen en Wilhelma Maas. Bij die doop heetten haar ouders Joes Dielis en Helena Gruyth.

5. Adrianus van Asten, gedoopt 12-2-1757 met dooph. Wilhelmus Janssen en Helena Gruythuysen.

6. Margaretha van Asten, gedoopt 2-2-1758; dooph. als in 1757.

7. Adrianus van Asten, gedoopt 13-11-1759; dooph. als in 1757.

8. Joanna Margaretha van Asten, gedoopt 18-4-1761; dooph. als in 1757.

De deling der goederen van wijlen Jan Jacob van Asten en Helena Gruythuysen had plaats op 25-1-1776. Er werden toen alleen Francis en Jacob als hun kinderen genoemd. (RA Heeze R 177; fol. 73; d.d. 25-1-1776).

lll-B. HENRICUS JACOB VAN ASTEN, hij woonde in Leende op het gehucht Oisterik; het land bij zijn huis gelegen heette "de garsthof" en was 21 r. groot. Hendrik huwde op 9-2-1749 te Leende met Helena Blo(e)m. Over haar hebben we alleen gevonden dat ze vóór haar man overleed. Hendrik was in 1759 samen met Hendrik Mansveld en Jacobus Anthonis Vermeulen borgemeester in Leende. ln die funktie moesten ze op 29, 30 of 31 okt. 1759 te Aerle-Rixtel betalen in handen van de heer J.v.Ommeren, drossaert van Stiphout in zijn kwaliteit als rentmeester deses quartiers van Peelland, de som van f 144-16-8, zijnde de quota deses dorpes in den omslag van het gezegde quartier. Uiteraard was Hendrik toen borgemeester voor de Oisterikerstraat. Op 6-5-1776 verkoopt Hendrik aan Adriaan Pompen een akker voor f 67-10-0. (RA Heeze R 119; fol. 67; d.d. 6-5-1776) Hendrik overleed na nov. 1790; waarschijnlijk op 5-2-1795.

Hendrik en Helena hadden als kinderen:

1. Catharina van Asten, ged. te Leende op 16-11-1749 met als dooph. Jacobus Dielis en Catharina Praats. Catharina van Asten overleed te Heeze op 7-10-1816 (akte 23). Ze huwde op 22-7-1792 te Leende met Adam van Dijk; deze Adam was op 8-12-1739 te Heeze ged. als zoon van Peter Jansen van Dijk off Hermens en Lucia Adam Lingers. Adam was eerder op 15-1-1775 te Heeze gehuwd geweest met Antonia van Gaal. Hij (Adam) overleed te Heeze op 24-5-1817 (akte 31).

Over van Dijk zie o.a.: RA Heeze R 120; fol. 87 verso; d.d. 1780 en RA Heeze R 178; fol. 287; d.d. 13-7-1779 en RA Heeze R 179; tol. 208; d.d. 30-7-1781 en RA Heeze R 190; fol. 57; d.d. 2-11-1791.

Adam en Catharina hadden als kinderen:

a. Antonius van Dijk, ged. te Heeze 4-5-1793; dooph. Jacob van Asten en Geertruy van Buel. Antonius overleed te Heeze op 10-1-1852.

b. Helena Maria van Dijk, ged. 6-4-1795; dooph. Godefridus van Asten en Maria Anna van Asten. Helena huwde op 24-11-1816 te Heeze met  Jan Deelen.

2. Jacobus van Asten, ged. 14-12-1751 (RA Leende 7); dooph. Reinerus van Cranenbroek en Helena Jacob Dielis. (hij volgt IV-A).

3. Godetridus van Asten, ged. 11-3-1754 (RA Leende 7);dooph. Godefridus Raassens en Catharina Jacob van Asten (hij volgt IV-B).

4. Maria Anna van Asten, ged. 24-4-1759 (RA Leende 7); dooph. Peter Raassen en Henrica Gruythuysen. Maria overleed te Leende op 30-12-1826 in de ouderdom van 66 jaar 8 mnd. en 5 dg. Ze was op 27-5-1784 te Leende gehuwd met Laurens Bax. Hij overleed te Leende op 14-3-1829 in de leeftijd van 73 jaar, 2 mnd. en 2 dg.

Hun kinderen o.a.: a. Antonius Bax, ged. 9-11-1789; b. Helena Maria, ged. 17-2-1792; c. Frans, ged. 2-11-1794; d. Wilhelmus, ged. 13-6-1799; e. Joanna Catharina, ged. 10-1-1802.

5. Henricus van Asten, ged. 4-1-1762; dooph. Joannes Bitters en Wilhelmina Maas. Hendrik was van beroep timmerman en overleed te Leende op 18-2-1836 (GA Leende), 74 jaar oud. (hij volgt IV-C).

6. Franciscus van Asten, ged. 29-12-1764 (Ra Leende 7); dooph. Wilhelmus van den Kuyten en Jacoba Thijssens.

Op 20-11-1790 stond Hendrik zijn tochtrecht af aan zijn kinderen; Hendrik’s vrouw Helena was eerder overleden. Bij de deling die hierna volgde kreeg Laurens Bax toegewezen een huising en een klein huisje daarbij gelegen; verder kreeg hij nog het aangelag, in totaal 58 roeden; bovendien kreeg Laurens ook nog "den garsthof", groot 21 r. en naast het huis gelegen. Deze 79 r. lagen aan elkaar op Oisterik en wel aan de ene kant naast de weduwe Leendert Cox, de andere kant naast Jan

Laurens Nooten, aan de voorkant was de straat en aan de achterzijde land van de weduwe Hendrik Kemps en Christiaan van Beek.

Laurens gehuwd met Maria Anna zal aan haar broers ieder 100 gld moeten geven uit zijn toegewezen lot. Hendrik en Godefrides en Jacob en Catharina kregen dus van Laurens ieder 100 gld.

Catharina zou verder haar hele leven in het klein huisje mogen blijven wonen. ln 1792 trouwde ze echter en trok naar Heeze.

Laurens had ook nog 1 stuiver en 4 penníngen als grondcijns te betalen aan de Heer van Heeze-Leende. (RA Heeze R 189; fol. 28; d.d. 20-11-1790)

Of het huis dat Laurens Bax erfde hetzelfde was dat Hendrik Jacob van Asten in 1750 erfmangelde met Jacob Strijbos, hebben we niet kunnen achterhalen. Dat huis was gelegen naast Jan Jacobs van Asten. (RA Heeze R 111; fol. d.d. 1750)

Op 24-4-1797 werden de goederen van wijlen Hendrik Jacob van Asten en Helena Bloem verdeeld door hun kinderen en erfgenamen.

Adam van Dijk kreeg toegewezen:

- perceel groese "den dries in de Langstraat" op Oisterik gelegen   57 r.

- perc. teulland "dat land van Joost van Deursen"                                70 r.

- perc. groese "den beemd in de Kortestraat"                                       91 r.

- perc. teulland "den bos agter Tonis Koolen" op Oisterik             89 ½ r.

- perc. teulland "de helft van het land in de Steenakkerstraat"    47 ¾ r.